A A A

Jak już jeździć służbowo po Polsce to najlepiej coś z tego mieć i co nieco zobaczyć - stwierdził Sierściuch Większy i jak stwierdził tak zrobił. A że dodał do tego jeszcze obiadek na rynku starego miasta to już jego skrywana tajemnica.

Za to możemy zaprosić na małą galerie ze "Śląskiego Rzymu". Miasta, którre zrobiło pozytywne wrażenie zadbanego i energicznie się rozwijającego. Na dodatek ludzie je zamieszkujący bardzo chyba lubią kwiaty w oknach i na balkonach co stwarza sympatyczny nastrój. Spacer po Nyskim rynku zakończył się pozytywnymi wrażeniami - punkt dla miasta Nysa.

Nysa jest jednym z najstarszych miast śląskich. Prawdopodobnie już w X wieku istniała tu osada. Według Jana Długosza Nysę jako gród miał założyć Bolesław Krzywousty w 1134 r. Jednak nie odgrywał on wówczas większej roli, gdyż nadgraniczna kasztelania znajdowała się w pobliskich Otmuchowie.

Sytuacja zmieniła się, gdy książę Bolesław I Wysoki ofiarował swemu synowi Jarosławowi kasztelanię otmuchowską wraz z przylegającymi do niej dobrami. Jarosław, który w latach 1198-1201 był biskupem wrocławskim, przekazał w testamencie swoim następcom na stolicy biskupiej Nysę i kilkanaście wsi. Z czasem na tej bazie utworzono biskupie księstwo nysko-otmuchowskie, które sukcesywnie powiększało się, a Nysa stała się jego stolicą. Według przekazów w miejscu dzisiejszej katedry stała niegdyś świątynia pogańska (X lub XI wiek). W 1198 r. biskup Jarosław miał konsekrować Kościół św. Jakuba i św. Agnieszki. Nie wiadomo, czy była to pierwsza nyska świątynia, ponieważ źródła z 1240 r. wymieniają Kościół św. Jana Chrzciciela na Starym Mieście, patrona diecezji wrocławskiej, który umieszczony był w najstarszym herbie miejskim.

Nysa po raz pierwszy została wzmiankowana w 1223 roku, kiedy to została ona lokowana na prawie flamandzkim (w 1308 r. została przeniesiona na prawo magdeburskie). Z początkiem XIV wieku wedle życzenia Henryka Probusa stała się miastem stołecznym Księstwa Nyskiego. Utworzone przez niego księstwo nyskie do 1810 r. (sekularyzacja dóbr kościelnych przez króla pruskiego Fryderyka Wilhema III) rozrastało się pod względem terytorialnym, ludnościowym i prawnym gdyż posiadało i stanowiło swe własne prawa np. prawo warzenia piwa czy mila zapowiednia.

Znany ośrodek edukacyjny już od średniowiecza, od 1417 istniała szkoła parafialna, przekształcona w następnych wiekach w znane gimnazjum. W 1497 roku na rynku w Nysie został ścięty przedostatni książę opolski - Mikołaj II. Dogodne położenie miasta na przecięciu szlaków handlowych z Pragi i Kłodzka do Opola i dalej do Krakowa, sprzyjało rozwojowi gospodarczemu miasta. W księstwie kwitł handel, organizowane były dwa targi w dniach św. Jakuba i św. Agnieszki, które gromadziły kupców z Austrii, Czech, Moraw i Węgier. Również rzemiosło przeżywało rozkwit powstały m.in. cechy farbiarzy czy złotników. Dodatkowe przywileje jak np. prawo składu, prawo przymusu drogowego czy prawo bicia własnej monety, przysparzały sławy i podnosiły rangę miasta.Jednym z jawnych dowodów iż Nysa była znaczącym ośrodkiem jest wydana w 1493 roku w Norymberdze Kronika Świata, która ustawia miasto wśród znaczących ośrodków miejskich Europy Środkowo-Wschodniej. Drugim z dowodów jest herb Nysy na bramie wjazdowej Mostu Karola w Pradze, któryż to herb wisi obok herbów najznakomitszych miast czeskich. Jest to także znak historii miasta, gdyż Nysa wraz z nadejściem XIV wieku zostaje się pod panowanie czeskich Luksemburgów, a następnie Habsurgów i na wieki oderwana zostaje od państwa polskiego. Nadawane kolejne przywileje gospodarcze i prawne powodują, że miasto staje się poważnym importerem soli i handlu winem z Węgier i Nadrenii.

Pod wpływem obecności i działania biskupów Nysa otrzymuje tytuł Śląskiego Rzymu głównie za sprawą licznych budowli sakralnych miasta oraz fontanny Trytona z 1701 roku, wzorowanej na rzymskiej Fontana del Tritone. Kilkadziesiąt lat przed Wrocławiem, w 1624, miasto otrzymało kolegium jezuickie Carolinum. Ukończył je przyszły król Rzeczypospolitej Michał Korybut Wiśniowiecki.Okres wojny trzydziestoletniej to czas upadku miasta. Od 1741 roku Nysa jest pod panowaniem Prus i staje się miastem-twierdzą. Zmienia to całkowicie charakter miasta, lecz zdaje egzamin podczas obrony miasta przed wojskami Napoleona. Jednocześnie jednak statut miasta-twierdzy doprowadza do ogromnych zniszczeń. Dowodem tego są kule armatnie wmurowane w Dom Starej Wagi. Ostatnim razem zamieniono miasto w twierdzę w 1945 roku. Najgorszy pogrom miasta odbył się w marcu 1945 roku, kiedy podczas zajmowania przez Armię Czerwoną zniszczonych zostało wiele budynków, m.in. gotycka, 94-metrowa wieża ratuszowa, najwyższa jak dotąd budowla miasta. Ogółem zniszczeniu uległo około 80% zabudowy miasta. Po zdobyciu miasta następuje odbudowa i rozbudowa miasta, powstają zakłady przemysłowe, m.in. Fabryka Samochodów Dostawczych (produkująca popularne w latach 60., 70. i 80. Nysy), przemysł spożywczy, metalowy. Budowane są nowe osiedla, obiekty użyteczności publicznej.Obecnie Nysa liczy niecałe 50 tysięcy mieszkańców i jest ważnym ośrodkiem administracyjnym i gospodarczym.

Źródło: Wikipedia